منطقِ طریقِ اولایی در آیات قرآن

نویسندگان

محمود زراعت پیشه

استادیار گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه بیرجند (نویسندة مسئول) عاطفه رنجبر دارستانی

کارشناس ارشد فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه تهران

چکیده

منطق طریق اولایی نوع خاصی از منطق صوری است که استدلال های آن، برخلاف منطق ارسطویی متعارف، دارای چهار حد است که به واسطه آن ها پس از مقایسه دو شخص، چیز یا کار با هم، حکم یکی به دیگری نیز نسبت داده می شود و یا از آن سلب می شود. این منطق را می توان، به رغم باور آوی سیون، به وفور در آیات قرآن یافت؛ تا آن جا که می توان این صورت از منطق را منطق غالب در آیات قرآن قلمداد کرد. در تحقیق حاضر، پس از مقدمه ای در باب منطق طریق اولایی، به بررسی این نوع منطق در آیات قرآن می پردازیم.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

منطق تبیین آیات قرآن در تعامل با گزاره‌های علوم تجربی

تأکید و ترغیب آیات قرآن کریم بر علم و معرفت در‏کنار اختصاص بیش‏از ده درصد این آیات به مباحث علمی در حوزه‌های مختلف، پرسش از رابطۀ میان این آیات و علوم گوناگون را به دغدغه‌ای اصیل و ریشه‏دار تبدیل کرده است. رشد روز‏افزون علوم و فناوری جدید، و اندیشه‏های فلسفی و اجتماعی برآمده از آن، این دغدغۀ اصیل را به وظیفه‏ای سنگین نیز مبدل کرده است. تلاش در این حوزه که از آن با‏عنوان «تفسیر علمی قرآن یاد می‌...

متن کامل

تبیین مفهوم درون‌گرایی در شهر اسلامی از طریق تحلیل آیات قرآن کریم و نهج‌البلاغه

نگاه مفهومی به موضوع درون‌گرایی به عنوان یکی از شاخص‌ترین ویژگی‌های مطرح شده در معماری‌های منتسب به اسلام، مسئله اصلی این پژوهش است که پس از ارائه تحلیل‌های موجود از موضوع درون‌گرایی و نقد مختصر آنها، با تمرکز بر توپولوژی رابطه شهر و فضای معماری، به تبیین این مفهوم پرداخته می‌شود. در این راستا، ابتدا مدلی از انسان‌شناسی اسلام ترسیم و سپس با تکیه بر این مدل، عناصر محیطی انسان‌ساخت که در منابع اص...

متن کامل

تأویل آیات قرآن در تمهیدات

تمهیدات نوشتة عین‌القضات همدانی سرشار از آیاتی قرآنی است که تعدادی از این آیات مکرراً در جایگاه استشهاد قرار گرفته‌اند. عین‌القضات به دلیل انس با قرآن و تأمل ژرف و عمیق در معانی آن، در مواردی تأویل‌های خلاقانه و منحصر به‌ فردی از آیات قرآن داشته است. این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش است که شیوه‌های تأویل آیات قرآن در تمهیدات چگونه است. پس از بررسی این نتیجه حاصل شد که ...

متن کامل

جلوه‌های آیات قرآن در نفثۀ‌المصدور

هدف از این تحقیق مشخص کردن تأثیر آیات قرآنی بر غنای صوری و ساختاریِ نفثۀالمصدور شهاب‌الدّین محمّد زیدری نسوی و برجسته نمودن ارزش ادبی و بلاغی والای این آیات در ارتقای این متنِ ادبی و تاریخی به یکی از بهترین نمونه‌های نثر کهن مصنوعِ فارسی است. بررسی و تحلیل متن با روش مطالعه‌ی کتابخانه‌ای و متن‌پژوهی نشان می‌دهد که در نفثۀالمصدور جلوه‌های گوناگون هنرنمایی و نکته‌پردازی نویسنده در بهره‌گیری از آیات قر...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
منطق پژوهی

جلد ۵، شماره ۱۰، صفحات ۵۵-۶۹

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023